मराठी राजभाषा दिन 2023 : ‘लाभले आम्हास भाग्य बोलतो मराठी’

मराठी राजभाषा दिन 2023 : 1964 मध्ये मराठी भाषेला महाराष्ट्र राज्याची अधिकृत भाषा म्हणून स्वीकारल्याच्या स्मरणार्थ २७ फेब्रुवारी हा दिवस मराठी राजभाषा दिन म्हणून साजरा केला जातो. ज्येष्ठ कवी वि.वा.शिरवाडकर उर्फ कुसुमाग्रज यांनी महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक क्षेत्रामध्ये मोलाचे योगदान दिले असून, मराठी भाषा ही ज्ञानभाषा होण्यासाठी अथक परिश्रम घेतले आहेत. आपल्या मातृभाषेचा गौरव आणि त्यांच्या स्मृतीला अभिवादन म्हणून २७ फेब्रुवारी हा त्यांचा जन्मदिवस राज्यभर "मराठी भाषा गौरव दिन" म्हणून साजरा करण्यात येतो.

मराठी राजभाषा दिन 2023 : ‘लाभले आम्हास भाग्य बोलतो मराठी’

मराठी भाषा गौरव दिन

ज्ञानपीठ पुरस्कार प्राप्त मराठी कवी कुसुमाग्रज यांच्या महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल त्यांना अभिवादन म्हणून, महाराष्ट्र शासनाच्या निर्णयानुसार कुसुमाग्रजांचा जन्मदिवस "मराठी भाषा गौरव दिन" म्हणून घोषित करण्यात आला. महाराष्ट्र राज्य सांस्कृतिक धोरण २०१० मध्ये २७ फेब्रुवारी हा कविवर्य कुसुमाग्रज यांचा जन्मदिवस मराठी भाषा गौरव दिन म्हणून नमूद करण्यात आला आहे. त्यानुसार कुसुमाग्रज म्हणून ओळखले जाणारे प्रसिद्ध मराठी कवी आणि लेखक विष्णू वामन शिरवाडकर यांच्या जयंतीनिमित्त दरवर्षी २७ फेब्रुवारीला राज्यामध्ये 'मराठी भाषा गौरव दिन' (मराठी राजभाषा दिन) साजरा केला जातो.

मराठी भाषा इतिहास

मराठी राजभाषा दिन ज्याला मराठी भाषा दिवस म्हणूनही ओळखले जाते. दरवर्षी 27 फेब्रुवारी रोजी महाराष्ट्रात तसेच भारतामध्ये मराठी राजभाषा दिन साजरा केला जातो. 1964 मध्ये मराठी भाषेला महाराष्ट्र राज्याची अधिकृत भाषा म्हणून स्वीकारल्याच्या स्मरणार्थ हा दिवस पाळला जातो.

महाराष्ट्र हे पश्चिम भारतातील एक महत्वाचे राज्य आहे. महाराष्ट्राची मराठी ही अधिकृत भाषा आहे. मराठी ही भारतातील सर्वात प्राचीन भाषांपैकी एक आहे. ज्याचा 13 व्या शतकापासूनचा समृद्ध साहित्यिक इतिहास आहे. महाराष्ट्राच्या संस्कृती, साहित्य आणि इतिहासाच्या जडणघडणीत भाषेचा महत्त्वाचा वाटा आहे.

मराठी भाषा ही भारतातील सर्वात प्राचीन भाषांपैकी एक आहे, ज्याचा इतिहास 13 व्या शतकापासून आहे. ती जगभरात 83 दशलक्षाहून अधिक लोक बोलतात, ज्यामुळे ती भारतातील चौथी सर्वाधिक बोलली जाणारी भाषा आहे. मराठी भाषेला एक समृद्ध साहित्यिक परंपरा आहे, ज्यामध्ये काव्य, गद्य आणि नाटक यांच्या उल्लेखनीय कार्य आहेत. एकूणच भारतीय साहित्याच्या विकासात मराठी साहित्याचे मोठे योगदान आहे.

महाराष्ट्राच्या संस्कृती आणि इतिहासाच्या जडणघडणीत मराठी भाषेचा मोठा वाटा आहे. महाराष्ट्र स्वतंत्र राज्य म्हणून निर्माण करण्याची मागणी करणाऱ्या संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीसह विविध सामाजिक आंदोलनांची ती भाषा आहे. एकूणच भारतीय साहित्याच्या विकासात मराठी साहित्याचे मोठे योगदान आहे. मराठी लेखक आणि कवींनी अशा कलाकृती निर्माण केल्या आहेत ज्या भारत आणि जगभरात ओळखल्या जातात.

मराठी राजभाषा दिन दरवर्षी 27 फेब्रुवारी रोजी महाराष्ट्रात तसेच भारतामध्ये मराठी राजभाषा दिन मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. 1964 मध्ये मराठी भाषेला महाराष्ट्र राज्याची अधिकृत भाषा म्हणून स्वीकारल्याबद्दल हा दिवस साजरा केला जातो. मराठी भाषेला समृद्ध साहित्यिक इतिहास आहे आणि महाराष्ट्राच्या संस्कृती, साहित्य आणि इतिहासाच्या विकासात तिने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. मराठी राजभाषा दिन हा मराठी भाषा आणि मराठी भाषेचा वारसा वाढवण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो.

मराठी भाषा स्वतंत्र प्रशासकीय विभाग

1964 मध्ये मराठी भाषेला महाराष्ट्र राज्याची अधिकृत भाषा म्हणून स्वीकारल्याच्या स्मरणार्थ २७ फेब्रुवारी हा दिवस मराठी राजभाषा दिन म्हणून साजरा केला जातो. मराठीमध्ये कविता, नाटक आणि काल्पनिक कथा यासारख्या विस्तृत प्रकारांसह समृद्ध साहित्यिक परंपरा आहे. महाराष्ट्रात प्रशासकीय कार्यालयामध्ये मराठी भाषा बंधनकारक करण्यात आली आहे.

मराठी भाषेच्या सर्वांगीण विकासाच्या दृष्टीकोनातून महाराष्ट्र राज्याच्या सुवर्णमहोत्सवी वर्षामध्ये “मराठी भाषा विभाग”असा स्वतंत्र प्रशासकीय विभाग महाराष्ट्र शासनाने सन 2010 पासून निर्माण केला आहे.

मराठी भाषा विभाग बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य

मराठी भाषेच्या प्रचार आणि प्रसार संवर्धनाच्या दृष्टीने वर्षभरात विविध उपक्रमाचे आयोजन करण्यात येते, त्यामध्ये भाषा संवर्धन पंधरवडा, वाचन प्रेरणा दिन ,मराठी भाषा गौरव दिन हे विविध उपक्रम लोकापर्यंत अधिक प्रभावीपणे पोहोचवण्यासाठी आकर्षक भित्तिपत्रके पताका यांचा वापर करावा लागतो. या उपक्रमाची माहिती विविध जाहिरातीद्वारे लोकांपर्यंत पोहोचण्यात येते यासाठी मराठी भाषा विभागाचे बोधचिन्ह आणि बोधवाक्य तयार करण्यात आले आहे.

मराठी राजभाषा संवर्धन

मराठी राजभाषा दिनानिमित्त मराठी भाषा आणि तिचा वारसा जपण्यासाठी विविध कार्यक्रम आणि उपक्रमांचे आयोजन केले जाते. शाळा, महाविद्यालये आणि सरकारी कार्यालया मध्ये मराठी राजभाषा दिनानिमित्ताने भाषण, कविता वाचन, वादविवाद आणि इतर सांस्कृतिक कार्यक्रमांसह विशेष कार्यक्रम आयोजित केले जातात.

27 फेब्रुवारी मराठी राजभाषा दिन हा भारतातील प्रादेशिक भाषा आणि संस्कृतींचे जतन आणि संवर्धन करण्याच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. या दिनानिमित्त मराठी भाषेचा अधिक प्रभावीपणे वापर करण्यास आणि त्यांच्या भाषिक आणि सांस्कृतिक वारशाचा जपवणूक करण्यासाठी हा दिवस मराठी लोकांसाठी अभिमानाचा दिवस आहे.

मराठी राजभाषा दिन हा मराठी भाषा आणि महाराष्ट्राच्या संस्कृती आणि इतिहासातील योगदानाचा उत्सव साजरा करण्याचा एक दिवस आहे. मराठी भाषा आणि तिचा वारसा जोपासण्यासाठी विविध कार्यक्रम आणि उपक्रम आयोजित करून हा दिवस महाराष्ट्रात मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. शाळा, महाविद्यालये आणि सरकारी कार्यालये यानिमित्ताने भाषण, कविता वाचन, वादविवाद आणि इतर सांस्कृतिक कार्यक्रमांसह विशेष कार्यक्रम आयोजित करतात.

मराठी राजभाषा दिन हा भारतातील प्रादेशिक भाषा आणि संस्कृतींचे जतन आणि संवर्धन करण्याच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. हा दिवस लोकांना मराठी भाषा अधिक प्रभावीपणे वापरण्यासाठी आणि त्यांच्या भाषिक आणि सांस्कृतिक वारशाचा अभिमान बाळगण्यासाठी प्रोत्साहित करतो. हा मराठी भाषेचा आणि त्या मूल्यांचे प्रतिनिधित्व करणारा उत्सव आहे.